Od 2014 roku Gmina Pilchowice uczestniczy w obchodach Dnia Pamięci o Tragedii Górnośląskiej 1945 roku, który ustanowił Sejmik Województwa Śląskiego w drodze uchwały. Rok 1945 doświadczył dramatycznie mieszkańców naszej gminy. Represje i deportacje ze strony wojsk sowieckich i władzy komunistycznej do ZSRR dotknęły często całe rodziny, tylko dlatego, że mieszkały na Górnym Śląsku. Przez okres Polski Ludowej temat ten był zakazany i jeszcze dziś wiele osób ma obawy, aby mówić głośno o tamtych wydarzeniach.  Lista pokrzywdzonych wciąż jest uzupełniana. W ostatnią niedzielę stycznia w Żernicy rodziny i delegacje władz i organizacji pozarządowych składa wieńce i znicze na żernickim cmentarzu, gdzie znajduje się pomnik poświęcony ofiarom i pokrzywdzonym. Następnie w ich intencji odprawiana jest msza święta w miejscowym kościele. Po nabożeństwie już w Domu Kultury odbywa się część edukacyjna, podczas której mają miejsce prelekcje, wykłady, projekcje filmów, prezentacja literatury.